موارد استفاده مترونيدازول
مترونيدازول دارويي آنتي بيوتيك است كه در درمان عفونت هاي بيهوازي (از جمله عفونتهاي دندان( ريشه كني هليكوباكترپيلوري و عفونتهاي تك ياختهاي كاربرد دارد. اين دارو در درمان واژينوز باكتريايي ناشي از هموفيلوس يا گاردنلا يا كورينه باكتريوم، واژينيت غير اختصاصي و واژينوز بيهوازي به كار ميرود.
مكانيسم اثر مترونيدازول
مترونيدازول، پس از جذب توسط ميكروارگانيسمها احيا و به يك تركيب سمي تبديل ميشود. كه با پيوستن به DNA باعث توقف ساخت آن و مرگ سلول ميشود.
فارماكوكينتيك
مترونيدازول از طريق خوراكي به خوبي جذب شده و در اغلب مايعات و ترشحات بدن منتشر ميشود. غلظت سرمي داروي مترونيدازول ۲-۱ ساعت پس از مصرف خوراكي به اوج خود ميرسد. نيمه عمر اين قرص در بزرگسالان ۱۲-۶ ساعت است كه در صورت وجود مشكل كبدي به ۲۹-۱۰ ساعت افزايش مييابد. دفع مترونيدازول عمدتاً كليوي است و تا ۱۵ درصد ممكن است از طريق مدفوع دفع شود. ۲۰% از دارو بعد از مصرف واژينال به صورت سيستميك جذب ميشود.
موارد منع مصرف
مصرف اين دارو در سه ماهه اول بارداري اكيدا ممنوع است و جزء گروه X طبقه بندي ميشود زيرا ممكن است باعث مرگ يا نقص عضو جنين شود.
هشدارها
در صورت وجود مشكل كبدي و آناسفالوپاتي كبدي، مصرف اين دارو بايد با احتياط فراوان صورت گيرد.
عوارض جانبي مترونيدازول
تهوع، استفراغ، طعم بد دهان، زبري زبان، اختلالات گوارشي، بثورات جلدي، كهير، آنژيوادم، به ندرت خواب آلودگي، سردرد، سرگيجه، آتاكسي، تيره شدن ادرار،خارش، درد هنگام آميزش و ترشحات غليظ سفيد رنگ از عوارض جانبي دارو هستند.
تداخل دارويي مترونيدازول
اثر وارفارين در صورت مصرف همزمان با اين دارو ممكن است افزايش يابد. مترونيدازولمتابوليسم فنيتوئين را مهار ميكند و غلظت پلاسمايي اين دارو را افزايش ميدهد. فنوباربيتال، متابوليسم مترونيدازول را افزايش و غلظت پلاسمايي آن را كاهش ميدهد. مترونيدازول متابوليسم فلوئورواوراسيل را مهار ميكند و احتمال مسموميت با لتيم با مصرف همزمان مترونيدازول گزارش شده است. واكنش شبه ديسولفيرام با مصرف همزمان مترونيدازول و فراوردههاي حاوي الكل ممكن است بروز كند.
نكات قابل توصيه
در زمان مصرف به اين موارد دقت كنيد:
۱- پيگيري وضعيت باليني و آزمايشگاهي بيمار در صورتي كه طول درمان از ۱۰ روز تجاوز كند، توصيه ميشود.
۲- در صورت بروز تحريك گوارشي، مترونيدازول را ميتوان با غذا مصرف كرد.
۳- مترونيدازول تزريقي فقط بايد به صورت انفوزيون آهسته وريدي مصرف شود. كه در اين صورت انفوزيون محلولها يا سرمهاي ديگر بايد قطع شود.
۴- شستن دستها قبل و بعد از استعمال، توصيه ميشود. همچنين رعايت اصول بهداشتي براي جلوگيري از بروز مجدد عفونت ضروري است.
۵- در صورت بروز حساسيت يا تحريك، مصرف بايد قطع شود.
۶- در صورت مصرف شكل واژينال مترونيدازول در درمان تريكوموناز، استفاده از كاندوم به منظور پيشگيري از بروز مجدد عفونت ضروري است. ممكن است به طور همزمان مردان نيز به مصرف اين دارو نياز داشته باشند.
۷- در صورت بروز سرگيجه يا منگي با مصرف اين دارو بايد احتياط نمود.
۸- در طول مصرف مترونيدازول واژينال، به منظور پيشگيري از عفونت متقاطع، عفونت مجدد يا رقيق شدن دوز دارو، بايد از مقاربت جنسي خودداري نمود.
مقدار مصرف مترونيدازول
خوراكي:
بزرگسالان : مترونيدازول به عنوان ضد باكتري سيستميك در عفونتهاي بيهوازي مقدار۷/۵ mg/kg حداكثر تا يك گرم هر ۶ ساعت به مدت ۷ روز يا بيشتر مصرف مي شود.در التهاب روده، ۵۰۰ ميليگرم چهار بار در روز، در كوليت ناشي از آنتيبيوتيك ۵۰۰ ميليگرم ۴-۳ بار در روز، در گاستريت و زخم دوازدهه ناشي ازهليكوباكترپيوري به عنوان درمان كمكي ۵۰۰ ميليگرم ۳ بار در روز به همراه ساير آنتيبيوتيكهاي خوراكي و درمان واژينوز باكتريايي، ۵۰۰ ميليگرم ۲ بار در روز براي ۷ روز مصرف ميشود. به عنوان ضد تك ياخته در آميبياز ۷۵۰– ۵۰۰ ميليگرم ۳ بار در روز براي ۱۰-۷ روز، در بالانتيديوز ۷۵۰ ميليگرم ۳بار در روز براي ۵ يا ۶ روز، در ژياردياز ۲ گرم يك بار در براي ۳ روز يا۲۵۰ ميليگرم ۳ بار در روز به مدت ۷-۵ روز و در درمان تريكوموناز ۲ گرم به صورت مقدار واحد، يك گرم ۲بار در روز به مدت يك روز يا ۲۵۰ ميليگرم ۳ بار در روز به مدت ۷ روز مصرف ميشود.
كودكان : مترونيدازول به عنوان ضد باكتري در عفونتهاي بيهوازي۷/۵mg/kg هر ۶ ساعت ياmg/kg ۱۰ هر ۸ ساعت مصرف ميشود. به عنوان ضد تك ياخته در درمان آميبياز ۱۱/۶-۱۶/۷mg/kg ، سه بار در روز به مدت ۱۰ روز ، در بالانتيديوز۱۱/۶-۱۶/۷ mg/kg سه بار در روز به مدت ۵ روز، در ژياردياز ۵mg/kg سه بار در روز به مدت ۷-۵ روز و در درمان تريكوموناز ۵g/kg سه بار در روز به مدت۷ روز مصرف ميشود.
تزريقي:
بزرگسالان : مترونيدازول به عنوان ضد باكتري سيستميك در عفونتهاي بيهوازي ابتدا۱۵mg/kg و سپس ۷/۵mg/kg تا حداكثر يك گرم، هر ۶ ساعت به مدت ۷ روز يا بيشتر انفوزيون وريدي ميشود. براي پيشگيري از عفونت در اعمال جراحي،۱۵mg/kg يك ساعت قبل از شروع جراحي وmg/kg ۷۶/۵ و ۱۲ ساعت پس از مقدار اوليه، انفوزيون وريدي ميشود، به عنوان ضد تك ياخته در درمان آميبياز۷۵۰-۵۰۰ ميليگرم هر ۸ ساعت به مدت ۱۰-۵ روز انفوزيون وريدي ميشود.
كودكان : مترونيدازول به عنوان ضد باكتري سيستميك در عفونتهاي بيهوازي، درنوزادان نورس، ۱۵mg/kg يه عنوان مقدار اوليه و سپس۷/۵ mg/kg در هر ۱۲ساعت، ۴۸ ساعت پس از مقدار اوليه، انفوزيون وريدي ميشود. در نوزادان كامل،۱/۵mg/kg به عنوان مقدار اوليه و سپسmg/kg۷/۵ هر ۱۲ ساعت، ۲۴ ساعت پس از مقدار اوليه انفوزيون وريدي ميشود. در نوزادان با سن ۷ روز و بزرگتر، مقدار ۱۵mg/kg يه عنوان مقدار شروع و سپس۷/۵ mg/kg هر ۶ ساعت ازراه انفوزيون وريدي مصرف ميشود.
واژينال: در واژينوز باكتريايي يا تريكوموناز، ۵۰۰mg هر شب به مدت ۱۰ يا ۱۲ روز متوالي از راه واژينال مصرف ميشود
اشكال داروييInfusion : metronidazole ۵۰۰mg/۱۰۰ml
Tablet : metronidazole ۲۵۰ mg
Oral Suspension : ۱۲۵mg/۵ ml ( as Benzoate )
Vaginal Tablet : ۵۰۰mg
Vaginal Gel : ۰.۷۵%
Ointment